Een primelens is een lens met een vaste brandpuntafstand. Dit wil zeggen dat je het niet kan gebruiken om in of uit te zoomen. Hieronder overlopen we de voordelen van een prime lens. Maar we bekijken ook de voornaamste verschillen tussen een primelens en een zoomlens.
Wat zijn de voordelen van een primelens?
Minder slijtagegevoelig
De eenvoudige bouw van een primelens biedt aanzienlijke voordelen, naar het gebruik en naar het onderhoud van de lens toe. In vergelijking met om het even welke zoomlens is een goede primelens veel minder slijtagegevoelig. Omdat ze uit een korte donkere koker en een vaste lens bestaat. Terwijl een zoomlens is samengesteld uit verschillende lenzen die ten opzichte van elkaar verschuiven door aan de zoomring, aan de buitenzijde van het objectief, te draaien.
Dat ingewikkelde mechanisme kan al eens haperen of stuk gaan. Waardoor de zoomlens moet worden gereinigd of hersteld. Waarbij de lens door een vakman moet worden opengemaakt, om elk onderdeel afzonderlijk na te kijken en het systeem weer optimaal af te stellen. Bij een primelens ligt dat helemaal anders. De enkele lens kun je meestal zelf onderhouden. Het volstaat om ze aan de buitenzijde af te stoffen met een reinigingspen, microvezeldoekje of blaasbalgje om de coating niet te beschadigen. Binnenin zitten geen losse delen.
Betere beeldkwaliteit
De kwaliteit van je foto’s en video’s zal aanzienlijk toenemen wanneer je een primelens gebruikt. Het hoogwaardige glas zorgt ervoor dat het licht perfect wordt afgebogen en de vaste brandpuntsafstand garandeert bovendien dat het licht gebundeld op de sensor in je camera valt. Waardoor daarop een haarscherp en gedetailleerd negatief beeld ontstaat, dat vervolgens door de beeldprocessor wordt omgezet naar een prachtige, heldere foto met meer kleurnuances.
Waarbij de volle aandacht naar het onderwerp in je foto gaat, omdat je dankzij de grotere diafragmaopening van de primelens ook de scherptediepte beperkt houdt. Want waar het maximale diafragma bij een zoomlens meestal tussen de f/2.8 en f/5.6 ligt, is het bij een goede primelens mogelijk om een f/1.2, f/1.4 of f/1.8 in te stellen. Zodat je achtergronden kunt creëren met een prachtig mooi bokeh-effect.
Geschikt voor situaties met weinig licht
Bij een grote diafragmaopening horen korte sluitertijden. Waardoor je ook bij weinig licht vanuit de hand duidelijke foto’s neemt, zonder het risico te lopen dat ze onscherp worden. Een veilige tijd om te voorkomen dat cameratrillingen in je foto’s te zien zijn, bereik je door 1 te delen door de gebruikte brandpuntsafstand. Bij zoomlenzen moet je dan goed opletten, omdat de brandpuntsafstand wijzigt. Maar bij een primelens met vaste brandpuntsafstand, is de berekening gemakkelijk te maken.
Stel, je fotografeert met een 50 mm lens. Dan is elke tijd korter dan 1/50 seconde veilig. Vanaf 1/60 seconde heb je scherpe foto’s. En dankzij de goede beeldstabilisator mag je die tijd nog eens halveren. Wat je behoorlijk veel mogelijkheden biedt. Die optimale instellingen en het grote gebruiksgemak vergroten je creativiteit. Je stelt je dichter bij je onderwerp op en neemt heel flexibel verschillende standpunten in, waardoor je foto’s inhoudelijk beter worden.
Wat is het verschil tussen een primelens en een zoomlens?
Op een compact camera en bridgecamera zit een vaste zoomlens met een minimale en maximale brandpuntsafstand die per toestel verschillend is. Bij camera’s met verwisselbare lenzen, heb je de keuze of je een zoom of een primelens op je camera monteert. Beide objectieven hebben voor- en nadelen.
Brandpuntafstand
Met een zoomlens haal je het onderwerp dichterbij, zodat het groot in het beeldkader komt en je een foto met een betere compositie neemt. Maar alle dieptelagen worden op elkaar gedrukt, zodat ook andere verre elementen groot in beeld komen en ze meer aandacht opeisen. Tenzij je ze onscherp weergeeft door de scherptediepte te beperken. De primelens heeft een vaste brandpuntsafstand. Waardoor dat zoomen niet lukt. Als je het onderwerp groot in beeld wilt brengen, moet je dichter gaan staan om je foto te nemen.
Beeldhoek
Zelfs wanneer je een telelens koopt met een vaste brandpuntsafstand, is dat zo. Je moet dan minder ver lopen om je onderwerp groot in het beeldkader te tonen. Maar wil je de compositie van de foto of de afstand tot het onderwerp wijzigen, zul je toch weer moeten stappen. Dat zorgt ervoor dat je bewuster gaat fotograferen, omdat je hobby meer fysieke inspanningen vergt. Maar de mooie foto’s zullen je ook meer voldoening schenken.
Omdat het thema groot op de foto komt, maar alle andere elementen in het kader duidelijker ondergeschikt zijn aan wat voor jou echt belangrijk is. Ga voor het kopen van jouw primelens na welke tak van fotografie je voorkeur wegdraagt en waarop je ook in de toekomst nog de nadruk wilt leggen. Zodat je bewust voor een groothoeklens kiest wanneer je vooral met architectuur en landschapsfotografie bezig bent; je een goede telelens koopt om portretfoto’s te nemen of aan sportfotografie te doen; en je een standaard primelens kiest voor al je fotoreportages.
Samenstelling
Je primelens zal altijd scherpe en heldere foto’s afleveren, wanneer je goed op het onderwerp focust en het licht juist hebt gemeten. Omdat dit verwisselbare objectief eenvoudiger is opgebouwd dan de zoomlens. De primelens is een koker met een vaste lens en brandpuntsafstand. Ze heeft een grotere lichtsterkte doordat het diafragma verder kan worden opengedraaid en het licht een kortere afstand aflegt. En het geslepen glas van de lens is beter, waardoor er een duidelijker en scherper beeld op de sensor van je digitale camera wordt gevormd.
Het zoomobjectief is fragieler, omdat het uit meerdere delen bestaat. Draai je aan de zoomring, verandert de brandpuntsafstand. De lenzen verschuiven ten opzichte van elkaar, zodat de brandpuntsafstand wordt verlegd. Bij het inzoomen worden goedkope zoomlenzen vaak langer. Waardoor het licht een grote afstand moet overbruggen en het afgezwakt bij de sensor komt. Bovendien hebben die zoomlenzen een kleinere maximale opening. Zodat het in slechte lichtomstandigheden moeilijker wordt om het prima resultaat van de primelens te evenaren.
Heb ik een primelens nodig of kies ik beter voor een zoomlens?
Voor je camera met verwisselbare lenzen heb je minstens één primelens nodig, die je toelaat om in extreem moeilijke lichtomstandigheden heldere foto’s te nemen. Want een primelens is een goede lens met een vaste brandpuntsafstand en een erg grote lensopening die de volle opening benadert. Waardoor er beduidend meer licht in je digitale camera komt bij het maken van je opname. Ook als er op de locatie weinig licht aanwezig is.
Foto’s maken zonder statief
De primelens geeft je bovendien de kans om langer vanuit de hand te fotograferen. Waardoor je de camera niet telkens op een statief moet plaatsen om hem stevig vast te zetten. Zodat bewegingsonscherpte kan worden voorkomen. Wat de veilige sluitertijd is voor jouw opname, hangt af van de vaste brandpuntsafstand. Er bestaan primelenzen waarmee je van heel dichtbij of ver kunt fotograferen. Maar er zijn ook lenzen die precies op de foto weergeven wat je met het blote oog ziet.
In de meeste gevallen valt de keuze op een standaard primelens omdat dit de beste reportagelens is, die alle elementen op de foto weergeeft, zoals je ze met het blote oog ziet. Bij een full frame camera is dat een 50 mm lens.
Bij compacte camera’s met een veel kleinere beeldsensor, deel je die 50 mm door de cropfactor van je sensor om de standaard voor jouw camera te vinden. Zo hoort bij de APS-C sensor een 32 mm standaardlens en heb je bij het four thirds systeem een 24 mm nodig.
Prime vs zoom objectieven
Lenzen met een kleinere brandpuntsafstand zijn groothoeklenzen en lenzen met een grotere brandpuntsafstand telelenzen. Je primelens behoort steeds tot één duidelijke categorie, terwijl dat bij een zoomlens niet noodzakelijk het geval is. Omdat deze tijdens het zoomen mogelijk van een groothoek in een telelens verandert. Waarbij de hoeveelheid licht in de lens afneemt en ook het perspectief van de foto wijzigt.
Omdat dit bij een zoomlens gebeurt door simpelweg aan de zoomring te draaien, ben je daar minder bewust mee bezig. Bij een primelens weet je wel steeds wat je doet, omdat je telkens van lens moet wisselen om een ander effect te bereiken.
Wil je kleine objecten heel groot in beeld brengen, plaats je een macrolens op je toestel. Voor familieportretten binnen of buiten gebruik je een groothoeklens. Fotografeer je gebouwen met diezelfde lens, weet je dat de verticale lijnen op de foto naar elkaar toe zullen lopen.
Bij een 50 mm geef je alles levensecht weer. Voor portretten, sport- en dierenfotografie monteer je een telelens op je camera. Alle foto’s die je met je primelens neemt, blinken uit door hun zuiverheid en haarscherpe details. Doordat je minder licht nodig hebt bij het fotograferen, kun je de ISO-waarde laag houden en vermindert ook de ruis in je foto’s. Vooral bij compacte camera’s die een kleine sensor hebben, is dat heel belangrijk. Omdat die foto’s sterker moeten worden uitvergroot in vergelijking met een full frame en onzuiverheden daarbij meer opvallen. Met een goede primelens op je camera hoef je daarvan niet meer wakker te liggen. Je foto’s zien er altijd prachtig helder uit.
